Nguyên liệu chỉ có xoài chín, ít đường cùng sự khéo léo đã tạo ra món ăn thật độc đáo.
Nha Trang không chỉ nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh, nhiều bãi biển đẹp, mà nơi đây còn được biết đến với nhiều món ăn ngon, độc đáo như bún lá cá dầm, bún sứa, lươn chình, sò huyết sốt me, mực, cá nhái, bánh căn, bánh ướt, bánh tráng… Trong đó bánh tráng xoài cũng là món độc đáo, dân dã, đơn giản nhưng vô cùng hấp dẫn.
Bánh tráng xoài – cái tên nghe vừa lạ lại vừa quen. Bởi bánh có hình dạng giống chiếc bánh tráng, nhưng nguyên liệu chế biến chỉ có xoài chín và một chút đường cùng với bàn tay khéo léo của con người đã tạo nên một loại bánh dân dã và trở thành “thương hiệu” nổi tiếng của Khánh Hòa. Loại bánh này “nở rộ” khoảng vài chục năm trở lại đây. Đây là nơi trồng xoài nổi tiếng của cả nước, vào mỗi mùa xoài, quả rất nhiều. Người ta bắt đầu nghĩ ra cách chế biến khác, thế là bánh tráng xoài ra đời.
Loại bánh này được chế biến rất đơn giản. Người ta chọn xoài chín, rửa sạch, lột bỏ vỏ, chà xát mạnh trong rổ lỗ nhỏ, hứng lấy nước xoài chảy vào trong thùng, vứt hạt. Kế đến, họ lấy nước xoài cho vào nồi đặt trên bếp, vừa đun vừa khuấy đều tay cho khỏi cháy. Nấu đến khi sôi, hỗn hợp sền sệt là được.
Sau đó, họ trải một miếng nhựa ra chiếc nong, nia hay sàng, cho hỗn hợp nước xoài vào, tráng mỏng. Cuối cùng, mang phơi nắng đến khi sờ vào không dính tay là được. Bánh tráng xoài được cuốn trong miếng nylon để bảo quản. Điều đặc biệt, loại bánh này giữ được rất lâu..
Các thực phẩm khác muốn bảo quản trong thời gian dài phải dùng đến hóa chất chống nấm, mốc. Riêng bánh tráng xoài không dùng một loại hóa chất nào. Tự bản thân chất chua của quả xoài đã giết các nấm mốc.
Cũng như bánh tráng sữa của Nam bộ, cách dùng bánh tráng xoài rất đơn giản, không cần chế biến hay kết hợp thêm nguyên liệu ăn kèm. Có như thế, người thưởng thức mới cảm nhận được cái vị chua thanh, ngòn ngọt và mùi thơm thơm tự nhiên của xoài cứ phảng phất nơi đầu mũi.
Ngày nay, quả xoài đã có giá trị kinh tế cao, nhưng bánh tráng xoài vẫn được gìn giữ, chế biến. Nó đã trở thành món quà dành tặng những người thân quen trong nước và cả người Việt ở nước ngoài